Jakich zasad przestrzegać podczas zaliczania egzaminu?

– Starajmy się dokładnie zrozumieć sens każdego pytania i jego zakres tematyczny. Musimy więc dokonać szybkiej analizy zagadnienia i wyszukać w swej pamięci przykłady i uogólnienia, które trafnie i bezpośrednio to zagadnienie ilustrują.

– Dość ważną rolę odgrywa nastawienie psychiczne, z. jakim do egzaminu przystąpimy. Trzeba, choć to bardzo trudne, wierzyć w swoje sity. Trzeba opanować podniecenie wywołane lękiem i niepewnością. Na egzaminie należy zachowywać się normalnie, nic należy rozpaczać, płakać, wyrażać głośno swojego entuzjazmu, a tym bardziej spierać się z egzaminatorem.

– Z. Malutka w pracy Metody samokształcenia podaje następujące wskazówki na icmal zdawania egzaminu uslnego: należy dokładnie analizować pytania egzaminacyjne, a w razie ich niezrozumienia prosić o wyjaśnienie. Należy także dobrze przygotowywać odpowiedzi na te pytania, aby zawsze były na lemat i ujmowały zagadnienie w sposób syntetyczny, poprawny merytorycznie, uwzględniający swoistość merytoryczną intormacji. Procesy selekcjonowania i syntetyzowania informacji przy formułowaniu odpowiedzi na pytania są niezwykle ważne, tym bardziej, że dopiero one stanowią dobry punkt wyjścia do snucia własnych refleksji, które w odpowiedziach powinny się również znaieżć. Należy zawsze samodzielnie referować zagadnienia i nie liczyć na pytania pomocnicze egzaminatorów, gdyż konieczność ich stawiania źle świadczy o zdającym.

– W odpowiedziach nie wolno używać wyrażeń i zwrotów, których znaczenia dokładnie nie znamy. Trzeba unikać ozdabiania odpowiedzi zdaniami, pięknymi zwrotami. Tu nie o krasomówstwo chodzi, lecz o wiedzę. Często zwięzły wzór, zapisany kilkoma symbolami, lepiej ujawni istotę zagadnienia niż rozwlekłe opowiadanie. Trzeba również pamiętać, że egzamin jest męczący nie tylko dla zdającego, lecz również dla egzaminatora. Im krócej, zwięźlej, jaśniej przekonamy go o naszych wiadomościach i umiejętnościach, tym łatwiej będzie on mógł ustalić właściwą ocenę.

– W odpowiedziach na pytania egzaminacyjne należy unikać wszelkich wstępów i dygresji. Odpowiadamy zwięźle i ściśle na pytania. Nawet jeśli na dany temat moglibyśmy powiedzieć więcej, ograniczamy się do powiedzenia tylko tego, czego pytanie dotyczy. Nawet zbędnych objaśnień należy unikać. Jeśli egzaminator uzna za wskazane, sam o nic poprosi. Warto zapowiadać: „Odpowiadam na pytanie o…”, a także sygnalizować „skończyłem odpowiedź na pytanie…”

– Jak powinniśmy postąpić, jeżeli nie rozumiemy pytania lub nie jesteśmy dostatecznie przygotowani, by na nie odpowiedzieć? Jeżeli tylko nie rozumiemy pytania, poprosimy o jego powtórzenie lub inne sformułowanie. Jeżeli zdajemy sobie sprawę z lego, żc zupełnie nie znamy zagadnienia, którego pytanie dotyczy, trzeba się szczerze do tego przyznać. Jeżeli jednak wiemy coś niecoś na ten temat, spróbujmy odpowiadać, przywołując na pomoc wszystkie nasze doświadczenia i wiadomości, wybierając z nich takie, które mogą się w danym momencie przydać, starając się powiązać je i przekazać w możliwie ciekawej formie. Nieraz nawet taka odpowiedź wypadnie zadowalająco, bo w jej toku przypominamy sobie to, czego w' pierwszej chwali nie mogliśmy przywołać z pamięci. Jest to możliwe dlatego, że umysł nasz w trakcie odpowiedzi jest hardziej skoncentrowany i wydajniej pracuje. Poza tym pytający mogą nam dopomóc w odpowiedzi, zadając pomocnicze pytania. Oczyw iście, takie sytuacje powinny zachodzić jak najrzadziej. Aby ich uniknąć, należy po prostu zawsze dążyć do jak najlepszego zrozumienia i jak najbardziej gruntownego opanowania i utrwalenia przerabianego materiału.

Często egzaminy polegają na rozwiązywaniu i wykonywaniu testów. Testy mogą być różnego rodzaju. Najczęściej polegają na wyborze odpowiedzi poprawnych spośród kilku podanych (testy wyboru), na uzupełnianiu luk w tekście lub na udzielaniu odpowiedzi na pytania otwarte. Odpowiedzi zdających ocenia się według określonego klucza i oblicza w punktach. Egzaminy przeprowadzane za pomocą testów mają tę zaletę, że sumują wyniki ilościowo i dzięki stosowaniu pomiaru zapewmiają dość obiektywne oceny. Ujemną stroną testów jest brak oceny jakościowej wyników egzaminów. Zdający nie mogą tutaj wykazać się szeroką znajomością tematów, tworzeniem ujęć syntetyzujących, porównań, samodzielnością myślenia, wiedzą większą niż ta, która jest zamknięta w schemacie testu.