Trudności przy przechodzeniu od teorii do praktyki

Z moich obserwacji wynika, że szczególne trudności występują u samouków ze stosowaniem przez nich praw ogólnych. Pomijam fakty, kiedy ich treść nie została należycie zrozumiana, kiedy mieszają pojęcia na skutek niezbyt dokładnego ich zróżnicowania czy też słabego zapamiętania. Często jednak są takie sytuacje, gdy samouk zna treść praw, a nie umie ich zastosować w praktycznej sytuacji życiowej.

Każde prawidłowo prowadzone uczenie się powinno rezerwować dla każdego prawa ogólnego i pojęcia dostateczną liczbę odpowiednich doświadczeń uczącego się, dostateczną znajomość zjawisk, których dane pojęcie czy prawo dotyczy. Zrozumienie pojęć następuje przez ustalenie relacji danego praw’a ze światem materialnym. Weźmy dla przykładu pojęcie „zaw’ór”. Samouk może zrozumieć to pojęcie tylko wówczas, gdy pozna kilka egzemplarzy różnego rodzaju zaworów, gdy zauważy cechy wspólne, które pozwalają na oznaczenie jednym wspólnym pojęciem elementów różnych co do koloru, wielkości, a częściowo i budowy. Musi więc poznać rzeczywistość, która odpowiada temu pojęciu. Jeśli to nie nastąpi, wówczas popadnie w wcrbalizm, będzie używał słów oznaczających pojęcie, nie znając pojęcia. Będzie recytował prawa, nie wiedząc, do czego one się odnoszą i nie znając ich istotnej treści.

Pewne trudności przy przechodzeniu od teorii do praktyki sprawia samoukom wypowiadanie się. Samouk nieraz rozumie prawo, wypowiada się jednak rozwlekle i niezbyt precyzyjnie. Zamiast powiedzieć np., że promień .świetlny przechodzi przez środek optyczny soczewki, pokazuje środek i mowa: „Tędy przechodzi”.

Można oczywiście podać znacznie więcej przykładów trudności w stosowaniu wiedzy teoretycznej w praktyce. Sądzę jednak, Że podane wyżej przykłady dostatecznie ilustrują ten problem utrudniający proces samokształcenia.