Trudności w zdobywaniu wiedzy cz. III

Niewłaściwe rozumienie pojęć powoduje istotne trudności w uczeniu się, w zdobywaniu nowej wiedzy i najczęściej występuje wówczas, gdy np.:

– w podręczniku występuje zbyt wiele nowych pojęć. Uczący się ograniczają się wówczas do pamięciowego utrwalania nazw bez ich właściwego rozumienia i używają ich niewłaściwie:

– kształtowane pojęcie znaczeniem swym odbiega od tego, jakie mu nadaje mowa potoczna, np. w fizyce pojęcia „siła”, „ruch”, „ciało fizyczne”:

– nowe pojęcia nie mają oparcia w postrzeżeniach i wyobrażeniach samouków. Do takich pojęć należą np. „prosta nieskończona”, „obrót bezgotówkowy”, „przestrzeń kosmiczna”.

Trudności w opanowywaniu umiejętności. W procesie samokształcenia uczący się zdobywają nie tylko wiadomości, ale i umiejętności. Zgodnie z regułami dydaktyki w procesie nabywania umiejętności wyróżniamy następujące kolejne etapy:

– uświadomienie znaczenia danej umiejętności:

– pokaz danej czynności wraz z omówieniem reguł jej wykonania, a równocześnie baczne obserwacje demonstrowanych ruchów przez uczących się:

– pierwsze próby naśladownictwa pokazanej czynności:

– eliminowanie występujących błędów przez słowne zwrócenie uwagi przez instruktora, a jeśli zachodzi potrzeba, to również przez ponowienie pokazu:

– samodzielne próby wykonywania czynności:

– gdy czynność jest złożona i naśladowanie jej nie prowadzi do zamierzonego wyniku, rozbijanie jej na ruchy cząstkowe i próby ich naśladowania przy przy równoczesnym przyjmowaniu rad i wskazówek w celu przezwyciężenia zauważonych braków':

– gdy wykonywanie jest prawidłowe, wówczas powtarzanie czynności w celu utrwalenia prawidłowych ruchów i wreszcie – stosowanie wyuczonych czynności60.