Jak samemu oceniać uczenie się?

Z samokontrolą powinna się łączyć samoocena. Przez samoocenę rozumiemy krytyczne ustosunkowanie się samouka do efektów działań wchodzących w zakres samokształcenia, łącznie z wysuw-aniem wniosków zmierzających do doskonalenia procesu samodzielnego uczenia się. Jak samemu oceniać uczenie się? Żeby tego dokonać należy:

– zorientować się dokładnie, co z danego tematu czy działu samokształcenia umie się i w jakim zakresie:

– nakreślić sobie w pamięci obraz tego, co było przedmiotem uczenia się, zwracając szczególną uwagę na dodatnie i ujemne strony przyswojenia określonej wiedzy:

– ustosunkow-ać się do tego, czy w danym temacie (…) wystąpiło porównywanie przedmiotów i zjawisk, ich cech oraz czy przeprowadzone ono zostało wyczerpująco, w sposób nie budzący zastrzeżeń:

– (…) zastanowić się nad skutecznością wykorzystanych środków w procesie samodzielnego uczenia się:

– ocenić czasochłonność określonego działania będącego przedmiotem samodzielnego uczenia się.

Z samokontrolą i samooceną wiąże się samokrytycyzm. Samokrytycyzm jest to zdawanie sobie sprawy z tego, że niektóre z naszych zachowań stoją w sprzeczności z normami, które sami przyjęliśmy. Jest to więc zdolność do realistycznej oceny mocnych i słabych stron własnego charakteru lub zachowania. Brak samokrytycyzmu i przesadna wiara w-e własną „genialność” prowadzi zazwyczaj do bardzo poważnych błędów w samodzielnym uczeniu się.

Na podstawie wyników samokontroli i samooceny można dokonać au- tokorekty w programie, metodach i doborze źródeł samokształcenia. Wskazane elementy samokształcenia dostosować można do sw-oich aktualnych możliwości umysłowych, czasowych i materialnych. Tak przeprowadzona autokorekla pozwala ustalić, jak dalej postępować, co zmienić, ażeby uzyskać wartościowe osiągnięcia i postępy. Umiejętność przeprowadzenia autokorekty jest jednym z podstawowych warunków skutecznego samokształcenia, osiągnięcia sukcesu w- tym procesie.