Rodzaje podręczników

Człowiek dorosły w procesie samokształcenia najczęściej korzysta z podręczników. Przez „podręcznik” rozumie się książkę służącą do uczenia się określonego przedmiotu nauczania w szkole, na kursie bądź na studiach i zawierającą systematyczny kurs wiedzy z zakresu tego przedmiotu. Wyodrębnia się cztery rodzaje podręczników:

– 1) podręcznik systematyczny, który ma dwie odmiany: kompendium – krótkie i przystępne opracowanie danej gałęzi nauki oraz podręcznik syntetyczny:

– 2) podręcznik uniwersalny, który zawiera systematycznie ujęty tekst, prezentujący za pomocą słów i sposobów graficznych daną dziedzinę rzeczywistości, a oprócz tego problemy do rozwiązania, ćwiczenia i zadania praktyczne itp.:

– 3) podręcznik do ćwiczeń i zajęć praktycznych, który podaje pewne zadania praktyczne o określonym pierwiastku badawczym, lecz nastawione głównie na kształcenie sprawności:

– 4) podręcznik programowany, który obejmuje część kursu nauczania danego przedmiotu, ukierunkowaną przede wszystkim na kształcenie umiejętności: jego zaletą jest to, że znacznie skraca czas niezbędny do opanowania potrzebnych partii materiału.

Inną formą podręcznika jest skrypt. Jest to wydane na powielaczu lub drukiem opracowanie wykładów na użytek uczących się. Skrypt różni się zazwyczaj od podręcznika mniejszą dbałością o formę edytorską i mniejszym nakładem.

Terminologia stosowana w podręczniku nie powinna odbiegać od terminologii naukowej danej dyscypliny. W przypadku posługiwania się terminami wieloznacznymi autor przeważnie określa, w jakim znaczeniu ich używa.