Trudności podczas uczenia się

Oprócz opisanych wyżej warunków zewnętrznych, trudności w uczeniu się mogą być związane z osobą samouka, czyli mogą być powodowane przez we run ki wewnętrzne, zwane inaczej subiektywnymi. Do warunków wewnętrznych trudności w uczeniu się można zaliczyć niektóre właściwości układu nerwowego, osobowości i zdrowia uczącego się.

Na przykład upośledzenie zmysłów lub wyższego układu nerwowego prowadzi do nieadekwatnych spostrzeżeń, do małej liczby skojarzeń, do słabego zapamiętywania. Oto przykłady tego rodzaju stanu rzeczy: słaby wzrok może prowadzić do błędnego odczytywania tekstów, do błędnego przepisywania, a w dalszej kolejności – do utrwalania się błędów'. Groźniejsze bywają skutki słabego słuchu, gdyż niedosłyszenie słów prowadzi do luk w wiadomościach, do przeinaczenia usłyszanych praw i twierdzeń. O ile wady wzroku są łatwo kompensowane przez okulary, o tyle upośledzenie narządów słuchu nie może być tak łatwo ograniczone (brak w naszym kraju dobrych aparatów wzmacniających słuch). Upośledzenie tego narządu zmysłu często pociąga za sobą skutki bardzo opłakane dla procesu uczenia się.

Również pewne właściwości wyższego układu nerwowego powodują trudności w uczeniu się i prowadzą do różnic w tempie opanowywania wiadomości i umiejętności przez poszczególnych ludzi.

Niektóre trudności uczenia się wynikają z odmienności temperamentów. W każdej zbiorowości społecznej, np. na kursie czy studiach zaocznych, znajduje się kilka osób, dla których tempo realizacji programu nauczania jest za szybkie. Ucząc się powoli słuchacze ci napotykają zwiększone trudności i niesłusznie są traktowani jako „mało pojętni”. Wolniejsze tempo pracy wcale nie musi oznaczać mniejszych zdolności, wręcz przeciwnie, stwierdza się często, że ludzie pracujący wolniej bywają i bardziej myślący i solidniejsi. Zapobiegać tym trudnościom można przez indywidualizację procesu nauczania, czyli drogę samokształcenia. Inną przyczyną trudności w uczeniu się może być słabe zdrowie, a także zmęczenie lub wręcz znużenie.