EFEKTYWNE SŁUCHANIE

W samokształceniu głównym źródłem wiedzy jest słowo mówione i pisane. Chcąc korzystać ze słowa mówionego, musimy opanować technikę słuchania, a szczególnie umiejętność uważnego i aktywnego słuchania. Jest to duża umiejętność i poważna praca. Jakie warunki należy spełnić, by właściwie odebrać to, o czym mówi mówca? Inaczej mówiąc – jak należy słuchać w sposób właściwy?

Pierwszym warunkiem dobrego i aktywnego słuchania słowa mówionego jest skupienie uwagi. Pomaga w tym przygotowanie się do tematu wykładu i selekcja tego, czego sic słucha. Można przyjąć jako regułę, że im lepsze jest przygotowanie się do tematu, tym większe będzie zainteresowanie wykładem lub dyskusji}. Łatwiej bowiem wtedy o powstanie sytuacji problemowej, która pobudzi naszą aktywność myślową. Jeszcze łatwiej o taką sytuację, gdy np. do dyskusji przystępujemy nie tylko z wiedzą, lecz również z własnymi przemyśleniami. Koncentracji uwagi służy także właściwa selekcja tego, czego się słucha. Doświadczony słuchacz puszcza mimo uszu sprawy mało ważne w wykładzie, w rozmowie lub w dyskusji. Koncenlruje się natomiast na problemach najistotniejszych i dzięki temu może je dobrze zapamiętać i precyzyjnie przeanalizować. Z całej dyskusji lub wykładu wybiera tylko określone fragmenty, których wysłuchuje z największą uwagą.

Skupienie uwagi jest podstawowym warunkiem dobrego słuchania, ale nie jedynym. Równie ważne jest nastawienie psychiczne, które można określić jako postawę zrozumienia, polegające na intencji uchwycenia tego, co mów’ca chce powiedzieć. Nie zawsze jest to łalw-c, mówca bowiem formułując myśli kształtuje je dopiero w toku mówienia, szuka dla nich odpowiedniej formy, porzuca jedną wersję, dobiera drugą ilp. Jeśli trudno jest podążyć za tokiem rozumowania wykładowcy, należy grzecznie mu przerwać i poprosić o bardziej jasne sformułowanie prezentowanych tez.