Category Samokszałcenie

– Starajmy się dokładnie zrozumieć sens każdego pytania i jego zakres tematyczny. Musimy więc dokonać szybkiej analizy zagadnienia i wyszukać w swej pamięci przykłady i uogólnienia, które trafnie i bezpośrednio to zagadnienie ilustrują.

Praktyka dowodzi, że do każdego przedmiotu samokształcenia korzystnie jest prowadzić oddzielny zeszyt przedmiotowy. Jednak wielu samouków' zamiast kilku zeszytów przedmiotowych, oddzielnych do każdego przedmiotu samokształcenia lub grupy lematów', prowadzi tylko jeden zeszyt – uniwersalny notatnik. Nie jest to korzystna sytuacja, choćby z tego względu, że zeszyt taki, często używany, szybko się niszczy. Ponadto notatki z różnych przedmiotów' zazwyczaj nie są oddzielone od siebie pustymi kartkami i łączą się z sobą, co utrudnia korzystanie z nich.

Co robić, aby skutecznie kierować zapamiętywaniem, by było ono efektywne? Cytowany już Z. Włodarski podaje następujące wskazania:

– Matką efektywnego uczenia się jest powtarzanie. W sytuacji, w której materiał został zapamiętany całkowicie, należy powtarzać materiał nadal. Szczególne znaczenie dla trwałości zapamiętania mają pienvsze powtórzenia po całkowitym opanowaniu materiału. Nie należy przerywać uczenia się bezpośrednio po zapamiętaniu materiału, ale jeszcze powtórzyć materiał kilkakrotnie. Powtarzanie pozwala na lepsze zrozumienie przyswajanego materiału. Poza tym jest ono podobne do sytuacji egzaminu ustnego, eo może w pewnym stopniu ułatwić jego zdawanie w przyszłości.

Kiedy mowa o słownikach dwujęzycznych, trzeba wspomnieć o dużej grupie książek służących do nauki języków obcych. Ich wydawcą jest przede wszystkim Wiedza Powszechna i Wydawnictwo Naukowe PWN. Czytelnie}' mają do dyspozycji podręczniki nauki języków obcych w różnych odmianach. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że są odrębne podręczniki dla początkujących j zaawansowanych. Warto też zwrócić uwagę, że poza podręcznikami napisanymi przez doświadczonych autorów polskich Wiedza Powszechna publikuje podręczniki opracowane przez autorów obcych. Przykładowo, nauczanie języków angielskiego lub francuskiego, bardzo rozpowszechnionych w świecie, wymagało stałego doskonalenia metod dydaktycznych, dzięki czemu istnieją znakomite podręczniki napisane przez Anglików lub Francuzów, wykorzystywane w wielu krajach. Wreszcie, uczący się języków obcych oprócz podręczników mają do dyspozycji specjalne książki pomocnicze, jak gramatyki, wybory idiomów (zwrotów' właściwych tylko danemu językowi), ćwiczenia gramatyczne, wzory zdań itd.

– Sen, który powoduje wyraźne zmniejszenie spadku krzywej zapominania. W pewnych sytuacjach po S godzinach snu człowiek pamięta trzykrotnie więcej niż po 8 godzinach czuwania. Tak duże znaczenie ma sen jedynie wówczas, gdy następuje bezpośrednio po uczeniu się.

Wśród ogólnych źródeł zmęczenia pracą umysłową wymienić należy przede wszystkim ograniczoną odporność systemu nerwowego na bodźce. Na przykład długotrwałe słuchanie wykładów, wytężanie wzroku w trakcie czytania, stałe napięcie uwagi itp. powodują stopniowe obniżanie się sprawności umysłowej aż do utraty kontroli nad reakcjami. I tak wykład staje się niezrozumiały, kolejne wiersze czytanego tekstu odczytywane są mechanicznie, uwaga jest rozproszona. Również jeśli warunki, w których odbywa się praca umysłowa, nic odpowiadają wymaganiom higieny, objawy zmęczenia występują bardzo wcześnie. Jeśli np. uczącemu się przeszkadza w skupieniu myśli hałas dobiegający z sąsiedniego pomieszczenia lub czyta przy złym oświetleniu, siedzi niewygodnie itp., objawy zmęczenia występują znacznie szybciej niż przy' warunkach optymalnych lub do nich zbliżonych.

Samokształcenie należy (Jo procesów pedagogicznych o bogatej tradycji. Ongiś bardzo popularne i szczególnie mocno eksponowane w pracach tak wybitnych autorów, jak B, Russell, W. Spasowski czy A. B. Dobrowolski, następnie niemalże zapomniane, dziś znów przeżywa swój renesans, choć częściej się mówi o „samokształceniu kierowanym” niż o samokształceniu swobodnym i indywidualnym.

Omówione w poprzednim rozdziale cele samokształcenia informowały o wartościach, które samoucy zamierzają osiągnąć dzięki samokształceniu. Natomiast poznanie przyczyn podejmowania przez samouków pracy samokształceniowej wymaga przeanalizowania motywacyjnych podstaw tego procesu.

To, kiedy i co jemy, wpływa na funkcjonowanie mózgu. Posiłek może nas pobudzić do pracy albo wywołać senność, poprawić lub zepsuć nastrój. Amerykańska para naukowców Judith oraz Richard Wurrman przebadała reakcje mózgu na różne rodzaje pożywienia. Ich odkrycia każdy może z łatwością zastosować w życiu codziennym do regulacji swego nastroju i sprawności umysłu, zależnie od potrzeb 39.

Ponadto uczący się rozumie tekst wtedy, kiedy wie, co on wyraża. Rozumienie to jednak bywa nieraz pozorne. Na przykład uczącemu wydaje się, że dobrze rozumie treść studiowanej lektury, ale gdy przychodzi do odtworzenia myśli autora, plącze się, natrafia na jakąś lukę, nie udaje mu